Kryzys w księgach wieczystych – związek zawodowy domaga się systemowych zmian

Kraków, dnia 23 stycznia 2025 r.

Szanowny Pan
Adam Bodnar
Minister Sprawiedliwości

Krajowy Zarząd Ogólnokrajowego Związku Zawodowego „AR PRIM” z uwagi na zmiany jakie Ministerstwo Sprawiedliwości wdraża w sądach, niniejszym zwraca uwagę na problem, jaki powstał w obszarze dotyczącym ksiąg wieczystych, załączając wnioski o podjęcie działań, które pozwolą przywrócić normalny tok dokonywania wpisów.
Nasz wniosek zawiera propozycje rozwiązań, których wdrożenie uważamy za konieczne, niezbędne i w możliwie najszybszym terminie.

Problem, jaki powstał w księgach wieczystych, a dotyka bezpośrednio obywateli, dotyczy wprowadzonej ustawy, zmieniającej ewidencję w dziale I-0.

Propozycja rozwiązania powstałych problemów i przewlekłości w dokonywaniu wpisów OZZ „AR PRIM” proponuje rozwiązać w sposób
następujący:

- jak najszybsze rozpoczęcie czynności związanych z przysyłaniem do wydziałów ksiąg wieczystych zawiadomień z EGiB (Ewidencja Gruntów i Budynków), celem zapewnienia sprawnego przebiegu dalszych etapów procedury, a nie przed samym końcem 5 letniego okresu.
Jeżeli wiąże się to z zaplanowaniem budżetu przez Starostwa, uzasadnione jest nałożenie obowiązku (nadzoru) na jak najszybsze zaplanowanie budżetu, co pozwoli na możliwie szybkie rozpoczęcie procesu przysyłania i ujawniania zawiadomień z EGiB w księgach wieczystych.

- przesyłanie zawiadomień z EGiB systematycznie partiami.
Specyfika ksiąg wieczystych nakłada obowiązek zarejestrowania wniosków wpływających do wydziału w tym samym dniu. Jeżeli danego dnia Starostwo wyśle do wydziału np. 200 lub więcej zawiadomień, wprowadzi to zbędny chaos w pracy, angażowanie wszystkich pracowników wydziału do rejestracji oraz pojawi się konieczność pozostania w pracy w godzinach nadliczbowych.

Przede wszystkim należy mieć na względzie, że w większości Sądów Rejonowych Wydziały Ksiąg Wieczystych są małymi komórkami i ich
pracownicy oprócz rejestracji zawiadomień wpływających z EGiB zajmują się także bieżącą obsługą interesantów - zarówno telefoniczną jak i osobistą w
sekretariacie.

- uruchomienie możliwości wysyłania elektronicznych zawiadomień z EGIB
wraz z załącznikami przez Starostwa - tak jak wysyłają notariusze,
komornicy i urzędy skarbowe.
Takie rozwiązanie byłoby najdogodniejsze, ponieważ zawiadomienia będą wpływały sukcesywnie, a nie lawinowo.

- nałożenie na właścicieli nieruchomości obowiązku wskazywania aktualnego adresu do korespondencji.
Brak aktualnych adresów utrudnia kontakt z właścicielem, pozbawia go możliwości odebrania korespondencji, dostarcza pracownikom wydziału dodatkowej pracy (poszukiwanie innego adresu w wielu tomach akt kw. oraz zwiększony kontakt telefoniczny w sytuacjach, w których "ktoś coś usłyszał od kogoś").

- z uwagi na fakt, że zmiana identyfikatorów jest „prawnie obojętna", wydziały ksiąg wieczystych powinny zadbać o interes obywateli. W celu zapewnienia ciągłości pracy wydziału oraz uniknięcia zakłóceń w realizacji zadań, konieczne jest ustalenie priorytetów oraz wprowadzenie hierarchii wykonywania spraw, uwzględniając zarówno pilność jak i wagę poszczególnych czynności. Potraktowanie zawiadomień z EGiB priorytetowo spowoduje paraliż w procesie pracy wydziału oraz wydłuży czas na rozpoznanie wniosków o wpis prawa własności, założenie księgi wieczystej i innych. Mając na względzie rosnącą liczbę zadań, zasadnym jest określenie kolejności wykonania spraw, tak aby nie dopuścić do dezorganizacji pracy wydziału i zadbać zarówno o interes obywateli jak i o sprawny obrót prawny.

Prosimy o pilną odpowiedź o działaniach podjętych w tym przedmiocie przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Z wyrazami szacunku